Nhà thơ Thanh Thảo – một biểu tượng văn hóa của Việt Nam, người đã dành cả sự nghiệp của mình để sáng tác những tác phẩm thơ ca đầy cảm xúc và sâu sắc, vẫn tiếp tục kiên trì với con đường thơ của mình dù đã bước sang tuổi 78. Với hành trình thơ kéo dài suốt nửa thế kỷ, ông đã thể hiện sự bền bỉ và trăn trở không ngừng với nhân dân và đất nước.
Đầu tháng 10 năm 2023, Hội nghị đại biểu Nhà văn lão thành Việt Nam lần thứ nhất đã diễn ra tại Hải Phòng, thu hút hơn 300 nhà văn tuổi trên 70, phần lớn là những người lính đã góp phần làm nên một thời kỳ chói sáng của văn học Việt Nam qua nửa thế kỷ trận mạc. Trong chương trình “Đêm thơ Mùa thu” nhân dịp này, nhà thơ Thanh Thảo, dù gặp khó khăn khi di chuyển do chân bị gãy và bệnh tật, vẫn thể hiện sự đam mê với thơ ca khi đọc bài thơ ca ngợi tình hữu nghị với Việt Nam của thượng nghị sĩ John McCain. Người này đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy việc xóa bỏ lệnh cấm vận của Mỹ nhằm vào Việt Nam và tiến tới bình thường hóa quan hệ giữa hai quốc gia.
Với tư cách là tác giả của nhiều trường ca và tập thơ nổi tiếng, nhà thơ Thanh Thảo được mệnh danh là “Vua trường ca” của thi ca đương đại Việt Nam. Ông đã nhận được nhiều giải thưởng văn học danh giá từ Hội Nhà văn Việt Nam và Giải thưởng Nhà nước về Văn hóa Nghệ thuật đợt 1 năm 2001.
Trong trường ca “Những người đi tới biển”, Thanh Thảo đã viết về những người lính đã hy sinh tuổi thanh xuân của mình cho Tổ quốc, qua những câu thơ như: “Chúng tôi đã đi không tiếc đời mình / (Những tuổi hai mươi làm sao không tiếc / Nhưng ai cũng tiếc tuổi hai mươi thì còn chi Tổ quốc?”. Câu thơ này đã trở thành một trong những câu thơ kinh điển của văn học Việt Nam hiện đại.
Một câu thơ khác trong bài thơ “Dấu chân qua trảng cỏ” của ông cũng đã trở thành kinh điển: “Mang bao khát vọng con người / Dấu chân nho nhỏ không lời không tên / Thời gian như cỏ vượt lên / Lối mòn như sợi chỉ bền kéo qua.” Câu thơ này thể hiện sự chiêm nghiệm sâu sắc về số phận con người và thời gian.
Hành trình thơ của Thanh Thảo là một hành trình trở lại với quãng thời gian trai trẻ trong những năm tháng chiến tranh khốc liệt ở Trường Sơn, với một cái nhìn sâu sắc và chiêm nghiệm hơn về số phận con người và đất nước. Ông và nhà thơ Phạm Tiến Duật là hai biểu tượng tiêu biểu của thế hệ người lính trong chiến tranh, góp phần làm nên một thời kỳ chói sáng của văn học Việt Nam.
Với hành trình thơ suốt nửa thế kỷ qua, nhà thơ Thanh Thảo vẫn tiếp tục là một biểu tượng văn hóa của Việt Nam, thể hiện sự bền bỉ và trăn trở không ngừng với nhân dân và đất nước. Ông vẫn tiếp tục sáng tác và thể hiện đam mê với thơ ca, dù đã bước sang tuổi 78.