Công nghệ 4.0 đang cách mạng hóa lĩnh vực bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa tại Việt Nam. Sự tích hợp của công nghệ vào các bảo tàng và di tích lịch sử đã thổi vào không gian văn hóa một làn gió mới, giúp chúng trở nên sống động và hấp dẫn hơn, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ.
Một trong những ví dụ tiêu biểu là Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, nơi công nghệ 4.0 đã biến những tác phẩm nghệ thuật thành những “câu chuyện hình ảnh sống”. Thông qua các công cụ số, người xem có thể tương tác và khám phá các tác phẩm một cách sâu sắc hơn. Điều này đã dẫn đến một sự gia tăng đáng kể trong số lượng khách tham quan trẻ, đặc biệt là từ năm 2021, khi lượng khách trẻ đã tăng vọt lên 40% tổng lượng khách tham quan. Không chỉ đến để học hỏi, nhiều người trẻ còn muốn chia sẻ trải nghiệm của mình trên mạng xã hội, tạo ra một hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ.
Văn Miếu – Quốc Tử Giám, một di tích lịch sử và văn hóa quan trọng của Việt Nam, cũng đã ứng dụng công nghệ 4.0 để tái hiện truyền thống khoa cử xưa. Qua việc sử dụng công nghệ 3D mapping, thực tế tăng cường (AR) và trí tuệ nhân tạo (AI), du khách có thể khám phá di tích này một cách trực quan và sinh động hơn. Hệ thống trợ lý du lịch ảo, tour tham quan ảo 3D và trải nghiệm VR360 cho phép khách tham quan khám phá di tích ở mọi lúc, mọi nơi. Ngoài ra, các buổi trình diễn ánh sáng 3D mapping ban đêm tại Văn Miếu đã biến nơi này thành một không gian văn hóa sáng tạo, giao thoa giữa truyền thống và hiện đại, thu hút đông đảo du khách.
Việc ứng dụng công nghệ vào bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa không chỉ là một xu hướng mà đang trở thành sứ mệnh chung. Mục tiêu là giúp mỗi di sản có cơ hội kể lại câu chuyện của mình theo ngôn ngữ mới, lay động và lan tỏa trong cộng đồng số. Qua đó, không chỉ giúp bảo tồn di sản văn hóa mà còn góp phần quảng bá và phát huy giá trị của chúng, tiếp cận với nhiều đối tượng hơn, đặc biệt là thế hệ trẻ.
Có thể thấy, công nghệ 4.0 đang mở ra những cơ hội mới cho lĩnh vực bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa tại Việt Nam. Sự kết hợp giữa công nghệ và di sản không chỉ giúp giữ gìn quá khứ mà còn góp phần xây dựng một nền văn hóa hiện đại, giàu bản sắc và đa dạng.
Việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa trong thời đại số đang là một nhiệm vụ quan trọng. Bằng việc tận dụng các công nghệ mới, các di sản văn hóa có thể được trình bày một cách hấp dẫn và gần gũi hơn, từ đó tiếp cận được với nhiều người hơn, đặc biệt là thế hệ trẻ. Điều này không chỉ góp phần bảo tồn di sản văn hóa mà còn xây dựng một tương lai văn hóa giàu bản sắc cho Việt Nam.